Πώς η ΕΕ υποστηρίζει την Ουκρανία

Με την Ουκρανία να δέχεται αυξανόμενη πίεση από τη Ρωσία, η ΕΕ επιθυμεί να υποστηρίξει το Κίεβο και να σφυρηλατήσει στενότερους δεσμούς. 

Ιστορικό

Από την αποχώρηση από τη Σοβιετική Ένωση το 1991, η Ουκρανία επιθυμούσε να ακολουθήσει τον δικό της δρόμο, συμπεριλαμβανομένης της σφυρηλάτησης στενότερων δεσμών με την υπόλοιπη Ευρώπη.

Οι σχέσεις της Ουκρανίας με τη Ρωσία ήταν τεταμένες λόγω της αποφασιστικότητας της τελευταίας να διατηρήσει τη χώρα στη σφαίρα επιρροής της. Το 2014, η Ρωσία προσάρτησε την Κριμαία κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου, μια κίνηση που καταδικάστηκε έντονα από την ΕΕ. Διεξήγαγε επίσης έναν υβριδικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένων οικονομικών πιέσεων και επιθέσεων παραπληροφόρησης.

Συμφωνία σύνδεσης

Τον Σεπτέμβριο του 2014, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έδωσε τη συγκατάθεσή του για τη συμφωνία σύνδεσης ΕΕ-Ουκρανίας, η οποία περιλαμβάνει μια βαθιά και συνολική συμφωνία ελεύθερου εμπορίου. Η συμφωνία καθιέρωσε την πολιτική σύνδεση και την οικονομική ολοκλήρωση μεταξύ της ΕΕ και της Ουκρανίας και προέβλεπε αμοιβαία ελεύθερη πρόσβαση στην αγορά.

Η συμφωνία καθόρισε βασικούς κανόνες συνεργασίας σε τομείς όπως η ενέργεια, οι μεταφορές και η εκπαίδευση. Ζήτησε επίσης από την Ουκρανία να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις και να σεβαστεί τις δημοκρατικές αρχές, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου.

Η συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών ενσωμάτωσε ουσιαστικά τις αγορές της ΕΕ και της Ουκρανίας με την κατάργηση των εισαγωγικών δασμών και την απαγόρευση άλλων εμπορικών περιορισμών, αν και με συγκεκριμένους περιορισμούς και μεταβατικές περιόδους σε ευαίσθητους τομείς, όπως το εμπόριο γεωργικών προϊόντων.

Η ΕΕ είναι ο κύριος εμπορικός εταίρος της Ουκρανίας, αντιπροσωπεύοντας περισσότερο από το 40% του διεθνούς εμπορίου της χώρας.

Visa

Τον Απρίλιο του 2017, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υποστήριξε μια συμφωνία για την εξαίρεση των Ουκρανών πολιτών από τις απαιτήσεις βίζας βραχείας διαμονής της ΕΕ.

Οι Ουκρανοί που διαθέτουν βιομετρικό διαβατήριο μπορούν να εισέλθουν στην ΕΕ χωρίς βίζα για 90 ημέρες σε οποιαδήποτε περίοδο 180 ημερών, για τουρισμό, επίσκεψη συγγενών ή φίλων ή για επαγγελματικούς σκοπούς, αλλά όχι για εργασία. Η εξαίρεση ισχύει για όλες τις χώρες της ΕΕ, εκτός από την Ιρλανδία.

Άλλη υποστήριξη

Υπάρχουν διάφορες πρωτοβουλίες της ΕΕ για να στηρίξουν την οικονομία της Ουκρανίας, να βοηθήσουν την πράσινη μετάβασή της και να βοηθήσουν τη χώρα να μεταρρυθμιστεί.

 

Από το 2014, περισσότερα από 17 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιχορηγήσεις και δάνεια έχουν κινητοποιηθεί από την ΕΕ και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για να υποστηρίξουν τις μεταρρυθμίσεις στην Ουκρανία, εφαρμόζοντας ταυτόχρονα προϋποθέσεις ανάλογα με την πρόοδό τους.

Από το 2015, περισσότεροι από 11.500 Ουκρανοί φοιτητές έχουν συμμετάσχει στο πρόγραμμα Erasmus+ της ΕΕ.

Η ΕΕ επενδύει σε έργα για την τόνωση της οικονομίας της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένης της άμεσης στήριξης σε 100.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις, βοήθειας σε περισσότερες από 10.000 επιχειρήσεις σε αγροτικές περιοχές και κεφαλαίων για τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας υποδομής πληροφορικής.

Από την έναρξη της πανδημίας του Covid, η ΕΕ έχει κινητοποιήσει περισσότερα από 190 εκατομμύρια ευρώ για την Ουκρανία για να στηρίξει τις άμεσες ανάγκες και την κοινωνικοοικονομική ανάκαμψη, καθώς και 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ σε μακροοικονομική βοήθεια. Η ΕΕ έχει προμηθεύσει περισσότερα από 36 εκατομμύρια είδη ατομικού προστατευτικού εξοπλισμού, καθώς και ασθενοφόρα, κρίσιμο ιατρικό εξοπλισμό και εκπαίδευση για το προσωπικό υγειονομικής περίθαλψης. Σε συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών, η ΕΕ παρέχει τρόφιμα και φάρμακα σε ευάλωτες οικογένειες.

Βραβείο Ζαχάρωφ

Το 2018 το Κοινοβούλιο απένειμε το Βραβείο Ζαχάρωφ για την Ελευθερία της Σκέψης στον Όλεγκ Σέντσοφ. Ο Ουκρανός σκηνοθέτης και ακτιβιστής για τα ανθρώπινα δικαιώματα φυλακίστηκε επειδή διαμαρτυρήθηκε για την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία στην Πλατεία Ανεξαρτησίας στο Κίεβο, αλλά αφέθηκε ελεύθερος από τη φυλακή στις 7 Σεπτεμβρίου 2019 ως μέρος μιας συμφωνίας ανταλλαγής κρατουμένων μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.

Ρωσία

Τους τελευταίους μήνες, η Ρωσία ενισχύει τη στρατιωτική της παρουσία κατά μήκος των συνόρων της Ουκρανίας. Σε ψήφισμα που εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο του 2021, οι ευρωβουλευτές κάλεσαν τη Ρωσία να αποσύρει τα στρατεύματά της απειλώντας την Ουκρανία και είπαν ότι οποιαδήποτε επιθετικότητα από τη Μόσχα πρέπει να έχει υψηλό οικονομικό και πολιτικό τίμημα. Το Κοινοβούλιο είχε ήδη εκφράσει σοβαρή ανησυχία για τη μεγάλη ρωσική στρατιωτική συσσώρευση στα σύνορα με την Ουκρανία και στην παράνομα κατεχόμενη Κριμαία σε ψήφισμα που εγκρίθηκε τον Απρίλιο του 2021,

Πηγή:  www.europarl.europa.eu